Documenten & publicaties
Er werden verschillende documenten opgesteld in het kader van het overleg tussen het Federaal Planbureau (FPB) en de experten van de politieke partijen. De startnota vat de verschillende aspecten van de oefening samen. De meer technische publicaties beschrijven de verschillende aangewende modellen, die de namen HERMES, QUEST III R&D, EXPEDITION, HINT, EUROMOD-ITT, PROMES, LASER, PLANET, CASMO en Artelys Cristal Super Grid dragen.
Doorrekening 2024: startnota
Dit document maakt deel uit van de voorbereidende werkzaamheden voor de doorrekening van de prioriteiten van de politieke partijen bij de verkiezing voor de Kamer van volksvertegenwoordigers in juni 2024 (DC2024). De startnota is een van de documenten die de handleiding vormen voor de doorrekening 2024, opgesteld voor de politieke partijen, de media en het grote publiek. Deze nota definieert de perimeter van de doorrekening, lijst de instructies op voor politieke partijen om maatregelen in te dienen bij het Federaal Planbureau en preciseert de praktische modaliteiten die uit de wet voortvloeien. Ten slotte worden de instrumenten beschreven die zullen worden gebruikt om de resultaten van de doorrekening te genereren en de vorm waarin die laatste zullen worden gepresenteerd.
Beschrijving en gebruik van het model PROMES
In het kader van de doorrekening van de verkiezingsprogramma’s wordt het projectiemodel PROMES ingezet om de budgettaire impuls te berekenen van beleidsmaatregelen binnen het domein van de publieke gezondheidszorg. Deze Working Paper schetst de kenmerken, structuur en werking van het model. We illustreren de simulatiemogelijkheden van het model aan de hand van het basisscenario en enkele alternatieve scenario’s.
Beschrijving en gebruik van het model LASER
LASER maakt het mogelijk om ex ante het effect op het arbeidsaanbod van huishoudens te evalueren van een hervorming van de fiscale en sociale wetgeving die een invloed heeft op hun beschikbare inkomen. De evaluatieprocedure verloopt in twee stappen. De eerste stap is het bepalen van de factoren die een invloed hebben op arbeidsaanbod- en consumptiebeslissingen door de schatting van een micro-economisch gedragsmodel dat de keuze tussen consumptie en vrije tijd van huishoudens weergeeft. De tweede stap is het voorspellen van het effect van de beschouwde hervorming op het arbeidsaanbod van elk lid van het huishouden, gelet op de resultaten van de vorige stap en het effect van de hervorming op het beschikbare inkomen van het huishouden (berekend met het microsimulatiemodel EXPEDITION).
Beschrijving en gebruik van het model EXPEDITION
In het kader van de doorrekeningsoefening wordt de impact op de verdeling van het beschikbaar inkomen berekend van een aantal beleidsmaatregelen die worden voorgesteld door politieke partijen. Voor deze oefening wordt gebruik gemaakt van administratieve microgegevens. Deze aanpak laat toe om de impact van de bestudeerde maatregelen te verbijzonderen naar individuele en huishoudkarakteristieken. De beleidsmaatregelen waarvan de impact op de verdeling van het beschikbaar inkomen wordt doorgerekend zijn maatregelen die zich situeren binnen het domein van de sociale zekerheid en sociale bijstand, aangevuld met de regelgeving inzake kinderbijslag, de bijdrageregels die toegepast worden op deze uitkeringen en de regels inzake personenbelasting. Het instrument dat voor deze berekeningen wordt ingezet is het microsimulatiemodel EXPEDITION. De voorliggende nota beschrijft de belangrijkste eigenschappen van het model EXPEDITION en illustreert de werking van het model op basis van twee simulaties.
Beschrijving en gebruik van het HERMES-model
Het econometrische model HERMES van het Federaal Planbureau zal worden gebruikt om de macro-economische en de budgettaire impact door te rekenen van de prioriteiten van elke politieke partij over de volgende regeerperiode. Dit document vat de kenmerken van het model samen en beschrijft de structuur en de belangrijkste transmissiemechanismen. Daarna wordt de werking van het model geïllustreerd aan de hand van een aantal economische beleidsvarianten. Ten slotte wordt de procedure voor het opstellen van het referentiescenario beschreven en worden de belangrijkste resultaten van de economische vooruitzichten van juni 2023 voorgesteld. Die vooruitzichten vormen de prefiguratie van het referentiescenario dat in februari 2024 gepubliceerd zal worden en de periode 2024-2029 omvat.
Beschrijving en gebruik van het model QUEST III R&D
In het kader van de ‘doorrekening van de verkiezingsprogramma’s 2024' zal het dynamisch stochastisch algemeen-evenwichtsmodel QUEST III R&D gebruikt worden om de effecten op lange termijn te simuleren van structurele en (para-)fiscale maatregelen die door de politieke partijen worden voorgesteld. Dit document geeft een samenvatting van de kenmerken van het model, presenteert de structuur ervan en de belangrijkste transmissiemechanismen en beperkingen. Vervolgens wordt de werking van het model geïllustreerd aan de hand van vijf gestileerde structurele en (para-)fiscale hervormingen.
Beschrijving en gebruik van het model Artelys Crystal Super Grid
Het Artelys Crystal Super Grid model, ontwikkeld door het Franse bedrijf Artelys, richt zich op de elektriciteitssector. Het werkt met een hoge temporele resolutie en maakt het mogelijk de impact te beoordelen van maatregelen die het productiepark beïnvloeden, aan de hand van een aantal indicatoren. Die indicatoren hebben meer bepaald betrekking op de bevoorradingszekerheid, de elektriciteitskost en de duurzaamheid van het systeem, via broeikasgasemissies.
Beschrijving en gebruik van het PLANET- en het CASMO-model
Dit document geeft een niet-technische beschrijving van het PLANET- en het CASMO-model. Aan de hand van het referentiescenario voor de doorrekening van de partijprogramma’s worden de belangrijkste modelresultaten overlopen. Tot slot geven we de resultaten van enkele illustratieve beleidsscenario’s.